Iedereen die ooit een gaatje (cariës) in een tand heeft gehad, weet hoe onaangenaam dit kan zijn: cariës, ook wel tandbederf genoemd, is een ziekte die het tandglazuur - het hardste materiaal in het menselijk lichaam - kan vernietigen. Het tast geleidelijk elk deel van de tand aan en kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid.
HOOFDOORZAAK VAN GAATJES (CARIËS): TANDPLAK
Van nature zijn er veel bacteriën in het hele menselijk lichaam aanwezig. De natuurlijke mondflora is onschuldig en zelfs essentieel voor de goede werking van het lichaam – vooral de mond!
In de mond komen bacteriën, speeksel en voedselresten op het tandoppervlak samen. Als de tandplak, ook wel plaque of biofilm genoemd, niet regelmatig wordt verwijderd, vormt het een perfecte voedingsbodem en kunnen bacteriën zich snel vermenigvuldigen.
Deze micro-organismen, zoals streptokokken of lactobacillen, voeden zich in de tandplak met suikers en koolhydraten uit de voedselresten. Daarbij scheiden ze als afvalproduct zuren zoals melkzuur uit. Deze zuren lossen belangrijke tandhardende mineralen (calcium en fosfaat) uit het glazuur op. Deze demineralisatie / ontkalking maakt het tandglazuur zacht en leidt na verloop van tijd tot de typische gaatjes in de tand.
WIE IS HIER GEVOELIG VOOR?
Het risico op gaatjes (cariës) is niet bij alle mensen hetzelfde. Dit is te wijten aan de verschillende zuurtegraden (pH) van het speeksel. Sommige mensen hebben van nature een lagere waarde, anderen een hogere. Hoe lager de aangeboren pH-waarde, hoe sterker de zuuraanvallen na de voedselinname op de tanden.
WAAR ONTSTAAN GAATJES?
Aangezien tandplak zich bijzonder snel kan ophopen in de uitsparingen van de kauwvlakken en in de ruimten tussen de tanden, komen gaatjes (cariës) hier bijzonder vaak voor.
Scheve tanden kunnen gaatjes bevorderen: ze zijn vaak moeilijker te poetsen en in de tussenruimten kan zich tandplak ophopen. Deze gaatjes, die ontstaat op de contactvlakken van samenhangende tanden, wordt approximale cariës genoemd. Daarom is een grondige reiniging van de tanden – ook van de ruimtes tussen de tanden – bijzonder belangrijk.
Hoe u gaatjes en de verschillende stadia ervan kunt herkennen, leest u onder "Gaatjes symptomen". Ontdek ook hoe u Gaatjes kunt voorkomen en lees alles over .